2020 plaatste de onderwijswereld in het algemeen en het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap in het bijzonder voor ongeziene uitdagingen. De wereldwijde gezondheidscrisis had een enorme invloed op onze werking, zowel op het vlak van ondersteuning als op het vlak van samenwerken. Ondanks de hindernissen en uitdagingen slaagden we erin onze kernopdrachten kwaliteitsvol te laten uitvoeren.
De individuele GO! professionals gaven het beste van zichzelf om voor onze leerlingen en cursisten ook in dit uitzonderlijke jaar kwaliteitsvol onderwijs te blijven garanderen. De samenwerking tussen onze diensten en tussen de bestuursniveaus werd er nog sterker door, met als ultieme doel onze scholen en professionals optimaal bij te staan bij het opnemen van hun taken en verantwoordelijkheden. Het GO! is dan ook met recht trots op hoe het de gevolgen van de pandemie heeft opgevangen.
Naast de beheersing van de crisis hielden we evenzeer de blik op de toekomst gericht. We grepen de inzichten die we tijdens de pandemie verwierven aan om het Strategisch plan GO! 2030 bij te sturen en vormden uitdagingen om tot opportuniteiten voor onze eigen langetermijnvisie op onderwijs. We gingen – sneller dan voorzien – aan de slag met onze concepten “school als concept – hybride leren“ en “de rollen van de onderwijsprofessional”. Met de praktijk van afstandsleren toetsten we die concepten af aan de werkelijkheid en stelden we ons strategisch en tactisch beleidskader bij.
We bogen ons in 2020 eveneens met een kritische blik over de eigen werking, in het bijzonder vanuit de vraag hoe we onze scholengroepen en onderwijsinstellingen nog beter kunnen bijstaan. Naast een herbevestiging van onze missie en kernopdrachten werkten we daarbij een nieuwe structuur, een nieuw organogram en een nieuw personeelsplan uit, met een voortdurende aandacht voor een lerende organisatiecultuur.
Het GO! bleef ook in 2020 verder groeien. Hierbij stonden de centrale diensten scholen en scholengroepen onder meer bij op het gebied van aanbod, organisatie en – niet in het minst – infrastructuur. De centrale diensten blijven zich, gelet op de besparingscontext waarbinnen ze sinds jaren opereren, op zijn minst gezegd zorgen maken over het voortbestaan van de dienstverlening. De centrale diensten telden, bij gebrek aan financiële middelen, eind 2020 noodgedwongen nog slechts 169 medewerkers. Ze dragen anders geformuleerd maximaal bij aan de besparingsdoelstellingen van de Vlaamse overheid in koppen, maar slagen er daardoor steeds moeizamer in om de hen bij het bijzonder decreet van 14 juli 1998 van het Gemeenschapsonderwijs (BDGO) toebedeelde kerntaken nog op een aanvaardbare wijze uit te voeren.
De pandemie toonde heel helder het enorme belang van de pedagogische begeleidingsdiensten en de CLB’s aan. De voorziene besparingen op dat vlak in de meerjarenbegroting van de Vlaamse Regering staan in schril contrast met dat belang. Kortom, ook die besparingen bemoeilijken sterk het opnemen van de kerntaken als onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap.
Op het vlak van infrastructuur werd het decreet van 31 juli 1990 betreffende het onderwijs II (OD II) pas recent aangepast. Dit, samen met het globale tekort aan middelen voor infrastructuur, maakt dat het GO! niet slaagt in zijn grondwettelijke opdracht om de vrije keuze te garanderen. Hierdoor moest het GO! ook in 2020 duizenden leerlingen die uitdrukkelijk voor het GO! hadden gekozen, weigeren.
Voor onze internaten buitengewoon onderwijs is het al meer dan tien jaar wachten op een gepaste financiering. Recente regelgeving over het volwassenenonderwijs, het dko en de CLB’s hielden dan weer geen rekening met de bij het BDGO vastgelegde organisatiestructuur met regionaal ingeplante scholengroepen, waardoor het haar eigen implementatie bemoeilijkt.
Het GO! krijgt op deze wijze de kans niet om zijn grondwettelijke opdracht om neutraal onderwijs aan te bieden en de vrije keuze te waarborgen, te vervullen. We hopen te mogen rekenen op een overheid die haar eigen onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap een warm hart toedraagt en de correcte middelen verschaft om de grondwettelijke opdracht over heel Vlaanderen te vervullen. Alleen zó kunnen we de vrije keuze waarborgen met een kwaliteitsvol en neutraal onderwijs en de hoeder zijn van gelijke onderwijskansen voor alle kinderen en jongeren in Vlaanderen.
Het volledige Jaarverslag voor de Vlaamse Regering 2020 vind je hier.
