Het GO! telt dit jaar 1.654 leerlingen meer dan vorig schooljaar. Een toename van 0,71 procent die groter is dan het geboortecijfer (0,47 procent). Het marktaandeel van het net stijgt naar 18,93 procent.

Elk schooljaar moeten GO! scholen duizenden leerlingen weigeren wegens plaatstekort: "De huidige infrastructuur laat ons niet toe om de capaciteit te verhogen”, klinkt het in het veld. Of ook: “Onze school kent de jongste schooljaren een exponentiële groei. Dat brengt infrastructurele problemen met zich mee.”

In sommige gevallen is de voorziene capaciteitsuitbreiding al te krap nog voor ze is doorgevoerd: "Wij hebben zeer kleine lokalen. Uitbreiding is niet mogelijk wegens een te klein schoolgebouw. Ook ons goedgekeurde nieuwbouwproject zal te klein zijn. Het is berekend op 25 leerlingen minder dan we nu al hebben."

“Hoewel onze schoolteams zoveel mogelijk oplossingen zoeken om geïnteresseerde leerlingen in te schrijven, stellen we vast dat een te beperkte infrastructuur ons parten speelt. Door plaatstekort kunnen leerlingen en cursisten niet altijd terecht in het net van hun voorkeur”, stelt afgevaardigd bestuurder Koen Pelleriaux vast. “Dat we niet alle leerlingen een plaats kunnen bieden in het GO! is problematisch. Het maakt dat we, als onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap, onze grondwettelijke opdracht om de vrije keuze te garanderen, niet waarmaken. Die unieke positie in het onderwijslandschap onderscheidt het GO! van andere onderwijsverstrekkers.”

8 keer meer middelen nodig

Daarnaast speelt de staat van sommige gebouwen na jarenlange onderfinanciering een rol bij de schoolkeuze van de ouders. Eén directeur formuleert het zo: “Ook al hebben wij een fantastisch, gemotiveerd team, toch zien we dat ons verouderd gebouw ouders afschrikt. Dat is niet alleen jammer voor ons team, het werkt ook demotiverend.”

Het is een vicieuze cirkel: het ontbreken van voldoende middelen leidt tot ontoereikend onderhoud met als gevolg een verdere degradatie van het patrimonium en stijgende onderhoudskosten. “De onderfinanciering is nog versterkt door de stijging van de bouwprijzen de voorbije twee jaar”, licht Pelleriaux toe. “Ook worden er, terecht, hogere eisen gesteld aan onderwijsinfrastructuur, bijvoorbeeld op het vlak van toegankelijkheid en digitalisering. Even terecht is de vraag om werk te maken van de energietransitie, maar ook daarvoor is veel te weinig budget voorzien. En dan is er dus nog het capaciteitstekort waarvoor bijkomende middelen nodig zijn.”

De recentste berekening toont dat het GO! jaarlijks meer dan 450 miljoen euro nodig heeft om zijn gebouwen te renoveren, te vernieuwen én om te voldoen aan de Europese ambitie van klimaatneutraliteit tegen 2050. Dat is acht keer meer dan de dotatie die het GO! ontvangt. Het GO! vraagt in zijn memorandum niet alleen een inhaalbeweging, maar ook middelen om de capaciteitsproblematiek aan te pakken en groei mogelijk te maken. Ook zijn extra middelen nodig voor het volwassenenonderwijs, dat steeds vaker dagonderwijs aanbiedt en daardoor minder gebruik kan maken van de lokalen van het leerplichtonderwijs.

Evolutie groei GO!