Hybride leren, een combinatie van klassieke lessen en een digitaal aanbod, biedt het beste van twee werelden. In GO! Centrum voor Volwassenenonderwijs Scala gingen ze tien jaar geleden al in zee met Google. Ondertussen zien ze een positieve impact op alle vlakken.
Van kleuterschool tot volwassenenonderwijs worden groepen lerenden alsmaar diverser. Dat is niet anders bij GO! Centrum voor Volwassenenonderwijs Scala, dat lesplaatsen over heel West-Vlaanderen heeft waar cursisten uit de vier windstreken over de vloer komen. Zo’n superdivers publiek vraagt om een bijzondere aanpak. Bij GO! CVO Scala is die aanpak hybride, een soepele mix van klassiek en digitaal werken. En dit uitgerold over zestien opleidingen, van NT2 over personenzorg tot goudsmid. ‘Tien jaar geleden zochten we een nieuw platform dat snel werkt, gemakkelijk is en voor iedereen toegankelijk, ongeacht de opleiding die een cursist volgt. Ook wilden we in de cloud kunnen werken, wat nu vanzelfsprekend is maar toen nog lang niet’, vertelt directeur Emmy Leleu. ‘Zo zijn we bij Google uitgekomen, dat volledig in de cloud zit, betaalbaar is en bovendien meertalig is. Dat laatste is een groot voordeel omdat de helft van onze cursisten Nederlands tweede taal volgt en dus een andere moedertaal spreekt. Nog een voordeel is het gebruiksgemak en laagdrempelige van Google. Ook wie weinig kennis heeft van ICT kan vlot aan de slag met G Suite en Google Classroom.’
Omschakelen naar een digitale leeromgeving vraagt aanpassingen, in de eerste plaats van het schoolteam. ‘Belangrijk is dat we met verschillende snelheden werken’, zegt Emmy Durnez, een van de ICT-ondersteuners bij GO! CVO Scala. Leerkrachten met minder ICT-bagage nemen we geleidelijk mee in het digitale verhaal, nieuwe leerkrachten die in een digitale wereld zijn opgegroeid, dompelen we meteen helemaal onder. Dat maakt dat de ondersteuning op verschillende sporen loopt: individueel voor wie snelle antwoorden voor concrete problemen wil, maar ook nascholing in groep voor wie nood heeft aan een ruimere technische uitleg en daar ook de tijd voor heeft. Daarnaast voorzien we diverse online tutorials en handleidingen, en uiteraard helpen de leerkrachten ook elkaar als ze digitaal strop zitten.’
— Maaike Spileers, leerkracht GO! CVO Scala
Een cursist stapt met de laptop in de hand tot bij Emmy. Een probleem met een mailaccount dat in een handomdraai is opgelost. Ook de cursisten kunnen dus bij haar terecht. ‘Laagdrempeligheid is het sleutelwoord’, legt Emmy uit. ‘We zien ook een duidelijk verband tussen de nood aan nascholingen bij de leerkrachten en de noden van de cursisten. Die twee lopen heel synchroon’, legt Emmy uit. ‘Daarom laten we het ondersteuningsaanbod afhangen van de vraag. Merkt een leerkracht een grotere nood op bij de cursisten, dan zal hij of zij sneller voor ICT-ondersteuning bij ons komen aankloppen.’
Het hybride aanbod bij GO! CVO Scala heeft nog een bijkomend voordeel. Voor veel cursisten is online les volgen een eerste kennismaking met broodnodige 21e-eeuwse vaardigheden. ‘Het heeft een tijd geduurd voor we de meerderheid van de cursisten meekregen’, geeft leerkracht Miet Callens toe. ‘Voor sommigen is het een heel grote stap, maar voor anderen zorgen de online lessen er net voor dat een cursus volgen haalbaar is in combinatie met hun job. Doordat we alles zo laagdrempelig mogelijk houden, staan de cursisten ondertussen toch overwegend positief in dit verhaal.’
Die positieve impact ziet ook leerkracht Maaike Spileers. ‘Vooral de wat oudere cursisten komen hier toe met een klassiek beeld van les krijgen’, vertelt ze. ‘Zelf online materiaal opzoeken, interactief deelnemen aan videomeetings, dat is nieuw voor hen. Dat vereist veel geduld, oefening en herhaling. Maar het loont, want aan het einde van een module zijn vooral de cursisten die het moeilijk hadden met digitale vaardigheden heel dankbaar. Ze nemen die kennis ook mee in hun privéleven en gebruiken Google Docs om planningen op te maken of houden contact met hun familie via Google Meet. Ook voor ons leerkrachten biedt het hybride leren voordelen. Doordat we bijvoorbeeld zien hoelang de cursisten over een online taak doen, kunnen we subtiel differentiëren en de moeilijkheidsgraad van de oefeningen personaliseren. Omdat via Google alles in realtime verloopt, kunnen we veel sneller ingrijpen en niet alleen het product maar ook het leerproces evalueren. Dat maakt dat we tijdens de klassieke lessen meer kunnen inzetten op de sociale interactie.’
In zo’n klassieke les bespreken een tiental cursisten het boek ‘Het Achterhuis’ van Anne Frank. Een verdieping lager geeft Emmy Durnez een webinar Google voor beginners en nog wat verderop maken twee cursisten online oefeningen op een Google Chromebook. Hybride leren, het werkt in GO! CVO Scala.