Basisonderwijs als basis van alles

Het nieuwe leerplan van het GO! is een mijlpaal voor het basisonderwijs. Het zet volop in op brede ontwikkeling, burgerschap en gelijke onderwijskansen, met een centrale rol voor taal en diepgaande kennisverwerking.

De goedkeuring door de Raad van het GO! zet het sluitstuk op ons nieuwe leerplan voor het basisonderwijs. Net zoals de minimumdoelen die het Vlaams Parlement afgelopen zomer heeft goedgekeurd, legt het leerplan de basis voor een kennisrijk curriculum. Maar het is ook veel meer. De brede ontwikkeling van jongeren en elke leerling zin voor burgerschap bijbrengen zijn essentiële onderdelen van de identiteit van het GO! en dus ook van ons pedagogisch project. Daarom zijn bijkomende doelen rond burgerschap, kritisch denken, vrijheid en verantwoordelijkheid, duurzaamheid, digitale geletterdheid en welbevinden doorheen de twaalf straffe doelensets van het leerplan verweven.

Bij het ontwikkelen van het leerplan is de pedagogische begeleidingsdienst van het GO! (PBD-GO!) vertrokken van drie essentiële ideeën: het belang van een kennisrijk curriculum, diepgaande kennisverwerking en de unieke rol van taal.

Een zorgvuldig opgebouwd kennisrijk curriculum is in de vroegste leerjaren van bijzonder belang. Het draagt bij aan eerlijke onderwijskansen en aan de ontwikkeling van de complexe denkvaardigheden die de huidige tijd vereist.

Diepgaande kennisverwerking gaat verder dan de inhoud van het leerplan. Het gaat over de manier waarop leerlingen de leerstof verwerken. Het is een proces waarbij leerlingen niet alleen de oppervlakkige kenmerken van de leerstof onthouden, maar ook de onderliggende concepten en verbanden begrijpen, analyseren en in nieuwe contexten kunnen toepassen. Dit duurzame leren bereiken we als leerlingen de leerstof begrijpen en gebruiken én zich engageren tijdens het leerproces. Concreter gaat diepgaande kennisverwerking over kennen en kunnen. Bij het eerste begrijpen kinderen de leerstof, bij het tweede leren ze die te gebruiken door bijvoorbeeld technieken te beheersen om ze ten slotte te leren toepassen in verschillende contexten.

Taal speelt een centrale rol in het verwerven van kennis en vaardigheden. Het bevorderen van taalontwikkeling is daarom een cruciale opdracht voor onderwijs aan jonge kinderen. In de visie van het GO! is aandacht voor kwetsbare kinderen en aandacht voor de thuistaal van kinderen daarbij van essentieel belang. Het bevorderen van gelijke onderwijskansen blijft een hoofddoel.

Een leerplan maken is één ding, het uitrollen in alle klassen is een ander paar mouwen. Het is onze ambitie om elke leerkracht in alle 477 basisscholen van het GO! vertrouwd te maken met het nieuwe leerplan. Daarom werkte de PBD-GO! samen met de 26 GO! scholengroepen een indrukwekkend implementatietraject uit om de beleidsteams van al die basisscholen te bereiken. Er volgen bovendien meer dan 150 vormingen voor leraren verspreid over verschillende regio’s. Wil je al een eerste kennismaking met het nieuwe GO! leerplan? Dat kan op woensdag 3 december 2025 van 14:00 tot 14:30. We vertellen je graag hoe het leerplan tot stand kwam en geven je een korte inkijk in de vele nieuwe conceptmaterialen en wat je nog meer kan verwachten. Er is ook ruimte voor vragen. Inschrijven kan via deze link.

Daarenboven maken we samen met leraren materiaal om de minimumdoelen en het leerplan nog duidelijker naar concrete lessen te vertalen. Het gaat dan bijvoorbeeld om didactische fiches die methoden verduidelijken en de nieuwe lesplannen die leraren helpen bij de lesvoorbereiding. Op die manier ondersteunen we onze bijna 14.000 leraren in het basisonderwijs en vrijwaren we tegelijkertijd hun autonomie.

Het leerplan succesvol uitrollen zal van ons allen een grote inspanning vragen. Maar we mogen ook op dat vlak hoge verwachtingen koesteren. Het gaat om de toekomst van ons onderwijs. En in dat onderwijs is het basisonderwijs de basis van alles.

Koen Pelleriaux
Afgevaardigd bestuurder

_______