Italianen onder indruk van onderwijs in Mechelse gevangenis
Een groep Italiaanse leerkrachten, in februari te gast in GO! CVO Crescendo, zag in het arresthuis van Mechelen hoe onderwijs georganiseerd wordt in een gesloten setting. “In Italië zijn cellen vaker open. Hier is alles strikter georganiseerd,” merkte een van de Italiaanse collega's op. “Anderzijds zitten de gedetineerden hier tijdens de les in een cirkel. Dat zorgt voor een ontspannen sfeer en meer interactie.” Nog opvallend: onderwijs aan gedetineerden is in België veel structureler georganiseerd met het oog op re-integratie.
De Italiaanse collega’s namen een kijkje in de lessen informatica en Italiaans. Ze waren verrast door de klasopstelling. “Cursisten zitten in een cirkel, waardoor ze elkaar kunnen aankijken. Dit zorgt voor een ontspannen sfeer en meer interactie”, zegt Adriana Trobia, leerkracht Engels bij CIPIA 1 in Pisa.
Wat de bezoekers ook opviel, was de samenwerking van GO! CVO Crescendo met andere onderwijsinstellingen en regionale partners. “In België stopt het onderwijs niet aan de gevangenismuur. Er zijn informele overlegmomenten, netwerkmogelijkheden en gezamenlijke projecten. Dit zorgt voor een stevige leeromgeving. Het onderwijs aan gedetineerden is structureel en goed ingebed. In Italië is het grotendeels afhankelijk van tijdelijke projecten.”
“Onderwijs zien wij in België als een sleutel tot re-integratie”, zegt Marleen Mast, directeur van GO! CVO Crescendo. “Onze Italiaanse collega’s vonden het verrassend om te zien hoe wij onderwijs aan gedetineerden koppelen aan kansen op de arbeidsmarkt. De vakopleidingen en samenwerking met verschillende organisaties helpen gedetineerden om zich voor te bereiden op een nieuwe start na hun vrijlating.”
Anna Rosa Valencic, leerkracht in de gevangenis van Porto Azzurro op het eiland Elba: “In België is er een duidelijke link tussen de gevangenis en de buitenwereld. Gedetineerden krijgen de kans om een vak te leren en zich voor te bereiden op een job. Bij ons is dat lastiger omdat veel projecten afhankelijk zijn van tijdelijke subsidies. Zodra die wegvallen, verdwijnen de opleidingen.”
De striktere organisatie blijkt ook uit het selectieproces voor leerkrachten die aan gedetineerden lesgeven. Marleen Mast: “Bij GO! CVO Crescendo selecteren we onze leerkrachten voor het onderwijs aan gedetineerden heel zorgvuldig. We onderzoeken welk profiel het beste past bij deze unieke omgeving. De leerkrachten moeten niet alleen vakinhoudelijk sterk zijn, maar ook de juiste pedagogische en sociale vaardigheden bezitten om effectief les te kunnen geven aan gedetineerden." Naast interesse in het selectieproces voor leerkrachten in de gevangenis, was er ook interesse in elkaars manier van lesgeven.
De Italiaanse en Belgische leerkrachten deelden hun ervaringen over lesgeven in gesloten instellingen. “Die gesprekken gaven stof tot nadenken.”