“We willen de weerbaarheid en de kritische zin van onze jongeren versterken. Dat lukt nog beter als je zorgt voor een rechtstreekse ontmoeting van verschillende visies”, zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts, die samen met de topman van het GO!, Koen Pelleriaux, een les interlevensbeschouwelijke dialoog bijwoonde.

In het GO! kunnen leerlingen kiezen voor een van de zes erkende godsdiensten of voor niet-confessionele zedenleer. Maar het Vlaams regeerakkoord gaf het GO! de mogelijkheid om “in de derde graad van het secundair onderwijs over te schakelen van twee uur levensbeschouwing naar een uur levensbeschouwing en een uur interlevensbeschouwelijke dialoog”. Zo geschiedde. Het GO! sloot een samenwerkingsakkoord met de Erkende Instanties & Vereniging (EI&V, dit zijn de organisaties die instaan voor de inhoud en de kwaliteitsbewaking van de levensbeschouwelijke vakken in het onderwijs) en startte in 2021 een pilootproject in zeven scholen in Geraardsbergen, Zottegem en Mechelen. Nu, twee jaar later, is het tijd voor een grote opschaling en gaan alle 26 scholengroepen van het GO! met de interlevensbeschouwelijke dialoog van start.

Oefenplaats voor burgerschap en krachtig middel tegen polarisering 

Met de interlevensbeschouwelijke dialoog gaat het GO! resoluut voor verbinding, als dam tegen de polarisering in de samenleving. “De school is de enige plek waar mensen met diverse levensbeschouwelijke achtergronden op intensieve wijze met elkaar leven, spelen en leren”, duidt Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder van het GO!. “Precies daarom is het de uitgelezen plaats voor een dialoog over verschillen en gelijkenissen en om dieper in te gaan op thema’s die anders moeilijk of niet ter sprake komen. Zo vinden leerlingen connectie met elkaar en realiseren wij onze missie ‘samen leren samenleven’.” Dat tijdens de lessen interlevensbeschouwelijke dialoog ook de minimumdoelen burgerschap aan bod komen, is dan ook logisch.

Maurice van Stiphout, voorzitter van de Erkende Instanties & Vereniging: “De levensbeschouwelijke vakken georganiseerd binnen het schoolkader spelen een belangrijke rol in het samen leren leven in verdraagzaamheid”.

Leerplannen, professionalisering en lesmateriaal voor leraren 

Voor leerkrachten levensbeschouwing is het een hele aanpassing, want in plaats van alleen voor de klas staan en les te geven binnen en over de eigen levensbeschouwing, is het de bedoeling dat ze intensief samenwerken met hun collega’s van de andere levensbeschouwingen. Bovendien gaan ze aan de slag met nieuwe inhoud en met burgerschapscompetenties. De pedagogische begeleidingsdienst van het GO! werkte nauw samen met de Erkende Instanties & Vereniging om het leerplan op te stellen. De focus ligt op het inoefenen van burgerschapscompetenties. De minimumdoelen Burgerschap zijn integraal opgenomen in het leerplan voor de interlevensbeschouwelijke dialoog: 

• 07.01 - De leerlingen reflecteren over de betekenis, de principes en de werking van de democratische rechtsstaat en hun verantwoordelijkheid daarin. 
• 07.02 - De leerlingen reflecteren over het relationele, gelaagde en dynamische karakter van identiteit. 
• 07.03 - De leerlingen lichten toe hoe verschillende vormen van diversiteit verrijkend en uitdagend zijn voor het samenleven. 
• 07.04 - De leerlingen gaan geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog over maatschappelijke thema’s. 

Dit najaar hield het GO! samen met de inspecties levensbeschouwing vier professionaliseringsdagen in Brussel, Antwerpen, Gent en Hasselt waar meer dan 600 leraren (van de 830 leerkrachten levensbeschouwing die het GO! telt) aan deelnamen. Ze kregen uitleg over de visie op de interlevensbeschouwelijke dialoog en een toelichting bij de didactische materialen. Via intervisie konden ze kennis en inzichten uitwisselen met collega’s en van die collega’s leren hoe ze de dialoog succesvol in onze scholen kunnen implementeren. Maar ook boeiende workshops over burgerschap, team- en coteaching, leerplannen en dialogeren stonden op het programma.

Over het GO!

Op de meer dan 1.000 plaatsen waar het onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap wordt aangeboden, zijn we allemaal vip: unieke mensen met specifieke talenten, interesses en ambities. Om en bij de 40.000 medewerkers van het GO! bieden kwaliteitsvol onderwijs aan 340.000 leerlingen en cursisten. Iedereen krijgt gelijke kansen om zich zo breed mogelijk te ontwikkelen. Samen leren samenleven is onze missie.

Over de Erkende Instanties & Vereniging

De Erkende Instanties & Vereniging zijn verantwoordelijk voor de inhoud en kwaliteitsbewaking van de levensbeschouwelijke vakken in alle onderwijsnetten op alle niveaus. Zij zijn aanspreekpunt van de Vlaamse Overheid die hen met dit doel erkend heeft.

• Maurice van Stiphout, voorzitter van het structureel overleg van de Erkende Instanties & Vereniging van de levensbeschouwelijke vakken
• Sylvain Peeters, voorzitter Raad voor Inspectie en Kwaliteitszorg niet-confessionele zedenleer
• Johan Bonny, bisschop van Antwerpen, voorzitter van de Erkende Instantie rooms-katholieke godsdienst
• Dominee Eric Corthauts, voorzitter van de Erkende Instantie protestants-evangelische godsdienst
• Metropoliet Athenagoras Peckstadt, aartsbisschop en vertegenwoordiger van de orthodoxe Kerk in België, voorzitter van de Erkende Instantie orthodoxe godsdienst
• Wolf Ollech, voor de Erkende Instantie israëlitische godsdienst
• Aysel Bayraktar, voorzitter van de Erkende Instantie islamitische godsdienst
• Kanunnik Jack McDonald, voorzitter Erkende Instantie anglicaanse godsdienst

Lees ook

• Met interlevenschouwelijke dialoog op weg naar actief burgerschap
• Leerkrachten levensbeschouwing in dialoog over levensbeschouwelijke dialoog
• GO! voert samen met de levensbeschouwelijke vakken ‘interlevensbeschouwelijke dialoog’ in voor derde graad secundair

.