Vlaamse toetsen in het onderwijs: een opportuniteit
Deze week legt de Vlaamse onderwijsraad (Vlor) voor de derde keer een advies voor over de Vlaamse toetsen. Die gevalideerde, gestandaardiseerde en genormeerde toetsen wil minister van Onderwijs Ben Weyts vanaf 2024 introduceren in het leerplichtonderwijs. Het GO! zal opnieuw bij de Vlor een minderheidsstandpunt innemen.

Het GO! is te vinden voor die Vlaamse toetsen en daar hebben we goede redenen voor. Er schort iets aan de kwaliteit van het onderwijs in Vlaanderen. Dat zeggen wij niet, dat blijkt uit de resultaten uit internationaal vergelijkend onderzoek en nationale peilingen. We willen de kwaliteit weer omhoog. Maar dan moet je de evolutie wel systematisch gaan meten. Vandaag wordt de kwaliteit in het onderwijs gemeten via de onderwijsinspectie en door peilingsonderzoek. Hoewel waardevol, hebben die elk ook hun tekortkomingen. Er zijn 150 onderwijsinspecteurs voor ongeveer 4.000 scholen. Een school krijgt eens om de zes jaar de inspectie over de vloer. Ook peilingstoetsen worden slechts periodiek afgenomen. Dat maakt het moeilijk kort op de bal te spelen. Vlaamse toetsen geven ons de mogelijkheid om systematischer en frequenter de prestaties van onze leerlingen op te volgen. Zo kunnen we beter de vinger aan de pols houden wat betreft de onderwijskwaliteit en ook sneller nagaan of veranderingen zoals de modernisering van de eindtermen of de coronacrisis een invloed hebben.
Wetenschappelijk onderbouwde, netoverschrijdende toetsen zijn een enorm waardevolle bron van informatie voor zowel de leerlingen als voor de scholen en het beleid. Schoolteams kunnen ermee aan de slag om hun onderwijskwaliteit tegen het licht te houden en waar nodig te verbeteren. We stellen vast dat onze onderwijsprofessionals zich uit de naad werken en toch blijft de kloof tussen kansarm en kansrijk te groot. Onderzoek toont aan dat systemen van centrale toetsing - mits we ze goed gebruiken - ten goede komen aan de kansarmste scholen en leerlingen. Laat ons dus de toetsen aangrijpen om hier iets aan te doen. Onze eigen pedagogische begeleidingsdienst heeft heel wat expertise in huis om scholen daarin te ondersteunen. En ook als net kunnen we de Vlaamse toetsen gebruiken als toetssteen. Het GO! maakte de voorbije jaren werk van een strategisch plan voor toekomstgericht onderwijs, en deze Vlaamse toetsen kunnen ons inzichten bieden over wat er goed werkt en wat minder goed, waarbij we natuurlijk altijd rekening moeten blijven houden met de context van de school en van de leerlingen. Zo kunnen we goede praktijken identificeren en helpen verspreiden.
Voor het GO! is het belangrijk dat er op termijn ook andere vaardigheden aan bod komen. De toetsen die nu op tafel liggen, focussen op de goed meetbare cognitieve vaardigheden van Nederlands en wiskunde. Goed onderwijs is veel meer dan taal en rekenen. Daarom pleiten we voor breder toetsen door op termijn ook Vlaamse toetsen te ontwikkelen voor andere – goed en minder goed meetbare – vaardigheden, zoals luistervaardigheid, Frans, STEM of burgerschap. Ze kunnen bovendien perfect naast de huidige (netgebonden) OVSG-toetsen en interdiocesane proeven bestaan.
Het GO! gelooft dat een combinatie van toetsing, analyse en begeleiding effectief kan leiden tot een betere onderwijskwaliteit en ziet een belangrijke eerste stap in de komst van de Vlaamse toetsen.
_________
Je vindt hier het volledige standpunt omtrent de Vlaamse toetsen.
.