Het traditionele begrip van de school geeft niet langer alle antwoorden op de uitdagingen die scholen vandaag op zich af zien komen. We denken daarbij onder andere aan de almaar toenemende diversiteit, de nood en wens om leeromgevingen af te stemmen op individuele verschillen, de impact van digitalisering en de uitdaging om leermotivatie en leerwinst voor élke lerende te maximaliseren.
Daarom herdacht GO! de school “als concept”. Die nieuwe ‘school als concept’ heeft drie karakteristieken.
De school is een ankerpunt
De term ‘ankerpunt’ verwijst naar een ontmoetingsplaats, een centrale plek waar verschillende paden, invloeden, ideeën, mensen… samenkomen. De school vormt voor het GO! blijvend een ankerpunt voor lerenden. Ze ontwikkelen zich daar samen met anderen, onder begeleiding van inspirerende leerkrachten en andere professionals, om zo te kunnen deelnemen aan de maatschappij. Naast haar educatieve en kwalificerende rol, heeft een school immers ook een belangrijke socialiserende en democratiserende functie. Kinderen, jongeren en volwassenen ontplooien er zichzelf als actieve burgers die samenleven in diversiteit. Onderwijsprofessionals vormen samen met de lerenden een gemeenschap: een groep mensen die de zin en openheid hebben om met, door en van elkaar te leren, om met elkaar samen te leven.
De school vormt als ankerpunt enerzijds een veilige haven waar kinderen, jongeren en volwassenen steeds terecht kunnen met hun educatieve en andere vragen. Tegelijk zien we de school ook als een spil in een breder ecosysteem. Verschillende partners engageren zich hierin. Samen met schoolteams zetten zij activiteiten op, steeds verbonden met het curriculum.
Ook meer samenwerking tussen kinderopvang (voor baby’s, peuters en kleuters) en school is aangewezen. Wanneer kinderen op zeer jonge leeftijd al meegenomen worden in een continuüm van leren, biedt dit een grote pedagogische meerwaarde in het kader van gelijke onderwijskansen.
De school is een hybride leer- en leefomgeving
Kenmerkend voor de school ‘als concept’ is haar hybride karakter: zij is plaats- en tijdonafhankelijk, en combineert leren op een fysieke plek en leren langs digitale weg (al dan niet binnen de school).
Kenmerkend voor de school ‘als concept’ is haar hybride karakter: zij is plaats- en tijdonafhankelijk, en combineert leren op een fysieke plek en leren langs digitale weg (al dan niet binnen de school).
Plaats- en tijdonafhankelijk
Een hybride leer- en leefomgeving is niet louter gebonden aan één vaste plaats of voor iedereen geldende vaste lestijden, maar strekt zich uit over de grenzen van de schoolmuren én schooluren heen. Iedere lerende beschikt, afhankelijk van zijn/haar leertraject en ontwikkeling, in zekere mate zelf over de autonomie om te beslissen wat hij/zij waar en wanneer doet.
We werken klas- en vakdoorbrekend door het realiseren van meer flexibele leertrajecten en -paden binnen scholen. Maar evengoed gaan we buiten de muren van de school verbindingen aan met de buurt, de bedrijfswereld, andere scholen. We komen los van vaste patronen en tijdsblokken, en stemmen leertrajecten meer af op het tempo van de lerende. Daarbij combineren we synchroon (gelijktijdige interactie tussen leerkracht en lerenden) en asynchroon werken (lerenden zelfstandig aan de slag) op een doordachte manier. Ook kan er flexibeler omgesprongen worden met het begin- en einduur van de schooldag, en zijn initiatieven denkbaar van leertijdverlenging of -verbreding.
Fysiek en digitaal
De fysieke ruimte maakt net als de leerinhoud, de schoolcultuur en het schoolbeleid integraal deel uit van de leeromgeving. Cruciaal is dat de omgeving de gebruikers stimuleert en ondersteunt bij het leren. Daarbij gaat aandacht naar het infrastructurele (inrichting en indeling van de leerplek) en materiële (allerhande voorzieningen, waaronder ICT etc.), maar ook naar het sociaal-emotionele (rust, veiligheid, welbevinden).
We benutten maximaal de mogelijkheden van ‘blended learning’ als een combinatie van online en offline instructie, waarbij lerenden interageren met leraar, materiaal en medestudenten. Ze kunnen dat zowel op een fysieke locatie als via een online platform. Dit vereist veel meer aandacht voor digitale didactiek. De leraar speelt hier – samen met andere onderwijsprofessionals – een cruciale rol in als regisseur van het gepersonaliseerde leerproces en als begeleider en rolmodel van de lerende. Voor leerplichtigen komen daarnaast ook ouders in beeld. Zij worden best enkel belast met het inbouwen van structuur en ruimte voor schoolwerk, dit alles binnen het ritme en de mogelijkheden die past bij de gezinssituatie.
Het bovenstaande heeft een belangrijke impact op het infrastructuur- en patrimoniumbeleid van het GO!. Dit uit zich in een innovatieve, multifunctionele inrichting en indeling van gebouwen. Ook kunnen we het patrimonium beter delen, intensiever gebruiken en optimaliseren.
De school als inclusieve leer- en leefomgeving
Inclusief onderwijs vertrekt van het omgaan met diversiteit. We differentiëren om aan de vragen en noden van een diverse groep lerenden tegemoet te komen. Er bestaat geen ‘one size fits all’-aanpak. Het GO! ziet verschillende strategieën om in te spelen op deze diversiteit: positieve leerling-en-leerkracht-interacties, routine, regels en afspraken, gedifferentieerd lesgeven gericht op participatie van elke lerende…
De sterktes van het buitengewoon onderwijs en het gewoon onderwijs worden ten volle benut. We passen onze structuren aan volgens de noden van de lerenden. Daar waar het kan, worden onderwijsvormen en types van het buitengewoon onderwijs en het gewoon onderwijs geïntegreerd, zowel ruimtelijk als inhoudelijk.
Tot slot verzekert de school bij het ontwerpen van een hybride, inclusieve leer- en leefomgeving, zowel in haar fysieke als digitale vorm, dat geen lerenden uit de boot vallen. In het kader van e-inclusie garanderen we zowel de materiële, digitale infrastructuur (hard- en software, wi-fi) als ook de digitale geletterdheid (vaardigheden en competenties) om gepersonaliseerd te kunnen samen leren via een online platform.
Klik op de afbeelding
